Wat is een lijfrente eigenlijk?

Een lijfrente is simpel gezegd een (recht op) periodieke uitkering afhankelijk van het wel of niet in leven zijn (van het lijf dus) van een persoon. De lijfrente wordt al vanaf de 17e eeuw toegepast in Nederland. Nadat er al wiskundige bases waren gelegd voor zo’n systeem is dit in de 17e eeuw verder ontwikkeld door onder andere Johan de Witt, destijds (vanaf 1653) Raadspensionaris van Holland.

Wanneer u over de technische achtergrond meer zou willen weten dan is het artikel van hoogleraar Jan Hogendijk van 2 juni 2010 interessant om te lezen. Klik hiervoor op deze link: Lijfrentes in de 17e en 18e eeuw Een kleine waarschuwing: het is een erg technisch verhaal dus voor de ècht geïnteresseerden….

We hoeven deze achtergrond verder niet te begrijpen om te weten wat u met uw lijfrente kapitaal wilt of kunt. Wel is het zo dat in de loop der jaren de fiscale wetgeving regelmatig is gewijzigd. Daarom is het ook van belang dat u zich hierover goed laat voorlichten en adviseren.

De lijfrente werd altijd in verzekerde vorm aangeboden (fiscaal ook zo bepaald) en sinds 2008 kan de lijfrente fiscaal ook in een bancaire vorm worden afgesloten (zowel in de opbouwfase als in de uitkeringsfase).

Welke factoren spelen een rol bij de mogelijkheden van een aankoop een lijfrente:

• Wanneer is de lijfrenteverzekering of bancaire lijfrente afgesloten?
• Welk fiscale regels zijn vervolgens van toepassing?
• Welke fiscale overgangsregelingen zijn van toepassing?
• Wat is uw AOW leeftijd?
• Waar komt de inleg vandaan? (bijvoorbeeld vanuit een ontslagvergoeding of een eigen inleg?

Welke factoren spelen nog meer een rol bij uw uiteindelijke keuze?

• Bent u alleen of heeft u een partner?
• Hoe lang wilt u een uitkering ontvangen?
• heeft u een periode behoefte aan een hogere of juist lagere uitkering?
• Wilt u, indien dit mogelijk is, een uitkering ineens? Zo ja, wat zijn de consequenties daarvan?
• Is een deel van de uitkeringen mogelijk onbelast?
• Aan wie wilt u de eventuele uitkering(en) na uw overlijden over laten gaan?
• Welke inkomens bestanddelen heeft u nog meer?

Om op de vraag “Mijn lijfrente komt tot uitkering, wat kan ik ermee?” terug te komen, dit hangt af van uw specifieke situatie en is dus maatwerk. Laat u zich hierover goed adviseren

Wat is variabel pensioen?

Variabel pensioen komt voor bij pensioenregelingen op basis van een premieovereenkomst (voorheen beschikbare premie genoemd). Een premieovereenkomst wil zeggen dat van tevoren niet vaststaat hoe hoog jouw pensioenuitkering zal zijn. De pensioenpremie staat centraal (en dat is het enige dat echt bekend is) en wordt belegd in fondsen die worden aangeboden door de pensioenuitvoerder waar de regeling loopt. Op de pensioendatum is er dan een belegd bedrag beschikbaar waarmee je een pensioenuitkering aankoopt. Deze uitkering is levenslang, dat is wettelijk bepaald.

Variabel pensioen, ook wel doorbeleggen na pensioendatum genoemd, is mogelijk sinds 1 september 2016 door de invoering van de Wet Verbeterde Premieregeling. Tot die datum was de pensioenuitkering die je aankocht tijdens de gehele uitkeringsduur altijd gelijkblijvend, deze wijzigt dus niet meer. Is dat erg dan? Op zich niet want dan weet je wel waar je vanaf je pensioendatum nadat je pensioen hebt aangekocht op kunt rekenen. Maar dat wordt anders wanneer uitgerekend op het moment dat jij met pensioen gaat de tarieven in de markt op de aankoopdatum erg laag zijn en de beleggingen bovendien tegenvallen. Dan kun je een (veel) lagere uitkering aankopen met hetzelfde kapitaal dan op een ander moment waarop de tarieven veel beter liggen. Je zou je pensioen nog kunnen uitstellen maar dan heb je geen inkomen….

Een oplossing daarvoor biedt de nieuwe mogelijkheid tot aankoop van een variabele uitkering sinds de invoering van de Wet Verbeterde Premieregeling. Door deze mogelijkheid kun je eventueel profiteren van en meebewegen met de ontwikkelingen op de markt.

Hoe werkt dit dan?
Dat verschilt een beetje per aanbieder van dit soort producten. Wanneer je kiest voor een variabele uitkering dan staat die uitkering over het algemeen voor 1 jaar vast. Elk jaar wordt het restant kapitaal steeds belegd en wordt aan het begin van het nieuwe uitkeringsjaar de uitkering opnieuw vastgesteld. Zijn er positieve rendementen gehaald? Dan wordt de uitkering in het nieuwe jaar hoger. Vielen de rendementen tegen? Dan wordt de nieuwe uitkering lager. De uitkering kan dan dus van jaar tot jaar verschillen. Bij sommige aanbieders kun je ook een combinatie aankopen van een deel vaste, dus gelijkblijvende (en niet van rendementen afhankelijke) uitkering en een variabele uitkering. De variatie geldt over het algemeen niet alleen voor het ouderdomspensioen (zo lang je in leven bent) maar ook voor het partnerpensioen (uitkering voor je partner wanneer je na je pensioendatum overlijdt). Er zijn echter ook aanbieders waar je de ouderdomsuitkering kunt laten variëren en de partneruitkering wel vast aankoopt. Dat levert dan voor de partner minder onzekerheid op.

Het is van belang je hierbij goed te laten adviseren en de mogelijkheden van de diverse aanbieders op een rij te laten zetten. Het Twents Pensioenbureau kan je hierbij behulpzaam zijn.

Volgens de huidige wetgeving heb je volgens de standaard verdeling recht op de helft van het ouderdomspensioen dat je ex-partner tijdens de huwelijkse periode heeft opgebouwd. Voor deze standaard verdeling heb je geen medewerking of toestemming van je ex-partner nodig. Je kunt dan zelf het Mededelingsformulier in verband met verdeling ouderdomspensioen bij scheiding downloaden, invullen en aan de pensioenuitvoerder van je ex-partner sturen. Doe je dit binnen 2 jaar na inschrijving van de echtscheiding in de Gemeentelijke Basisadministratie dan is de pensioenuitvoerder verplicht aan dit verzoek te voldoen volgens de standaard verdeling. Kom je er niet uit? Neem dan contact op met Het Twents Pensioenbureau.

Het wordt natuurlijk anders wanneer je een andere verdeling wilt afspreken. Dan is toestemming en medewerking van de ex-partner wel vereist. Het kan zijn dat je dit in het echtscheidingsconvenant hebt vastgelegd of misschien al in huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden voorafgaande aan het huwelijk of de partnerschapsregistratie. Dat is dan bepalend voor de uitvoering.

Er is nieuwe wetgeving in de maak waarmee aanpassingen in deze wetgeving worden doorgevoerd. Het Twents Pensioenbureau volgt dit en zal hierover publiceren wanneer hierover meer bekend is.